गोश्ट प्रवासांंक न गेल्ल्या पोरांली
• गोश्ट प्रवासांंक न गेल्ल्या पोरांली
सदूक इतले आंनदी जावचे काय कारण नाशिले.शाळेत पयल तासाकत सरांन आमगेल प्रवास वेरुळ हांग वयतल म्हण सांगिले.गेल वर्सा तेमगेल प्रवास भीमाशंकर हांग गेल्लो.त्या वेळार केल्ली मज्जा,पळयीलो निर्सग ,झाडांचेर पळयील्ली शेकरु जातीची च्यानी हे सगळे आता दोळ्यां मुखार येवु लागीले.ह्या वर्सा बी प्रवासां वयतल म्हण तो आनंदातत घर येयीलो.
सांजेर केन्न एकपटी आईबाबा शेतातल्यान घर येता आनी तेमकां प्रवासा बद्दल सांगता अश जाल्ले.तो त्या विचारातच आंगणात भुगोलाचे पुस्तक काडन्न बशीलो.वेरुळाक वयताना खंचखंचे गांव लागतात ते तेकां सोदु जाय आशिले.थोडे वेळान तेगेल आवय बापुय शेतातल्यांन येयले.तेमी हात पाय धुले ना धुले अश कन्न तेमी बसताना तेणे सांगले.
" दादा,ह्या पटी आमगेल शाळेचो प्रवास वेरुळाक वयचो आसा.चारशी रुपय फी दवरला." सदून सांगले.तो बापायक दादा म्हणतालो
सदूल्या उलौवण्याचेर दादा काय उलयनास्तना गप्प रावलो.सदूक दिसले दादान आयकलना जाणकोण.परत सांगु केल तशी दादान सांगले " गेल वर्सा गेल न्ही तु प्रवासाक ? सदूल चळवळ पळोवन तेमी म्हणले.
" ह्या वर्सा बी वयचे आसा प्रवासाक .सरांन तीन दिवसां भीतर पैशै जम कर म्हणला."
घरातल्यान बापुय पुताले उलौवणे आवय आयकते आशीली.
" अरे सदू, ह्या पटी शेत समा पिकल् ना.पावस बी समा पडल् ना आनी तेतुत भर म्हण शेतात कीड लागला.औशद मारुक पैशैं जाय. ते जमोवु नाका ......... आवयन उलौवणे मदीत थांबयले.
" प्रवासाचे तीन दिसांत पैशै जमा करचे आसा " सदून आशेन सांगले.
" मागीर तु अश कर,ह्या वर्सा प्रवासाक वचनाका." दादाल ह्या उलौवण्यान तो नाराज जालो.तेणे पाटीचील भन्न घरात व्होन्न दवरले.तरी तेगेल रंग पळोवन आवयन म्हणले,
" सदू,ह्या वर्सा नातरी मुकाल्लै वर्सा तुक नक्की धाड त पळय."
तिगेल सांगण्यान ह्या वर्स तरी प्रवासां वचुक मेळचे ना हे पक्का जाले.
शाळेत सरान तीन दिवसांत पैयशै जमयले.आजुन स पोरां कमी पडताल म्हण सरांन पैशै जम करची मुजत वाडयली.
प्रवासां दिसां जे कोण वचनाले तेमकां रजात आशिली.पयल दिवस जे कोण प्रवासांक वयचे नात त्या सगळ्यांक मदले सुटेत सदुन जमयले.
" फालेंक आमी प्रवास काडया ? "
" खंयी ? " सुरेशान म्हणले.
" आमगेल गांवचे भागातत.गुड्यार देवील देवुळ आसा थंय या,न्हंय आनी आजुबाजुचो परिसर पळोवया." सदू.
" आमगेल गांवचो वाठार पळोवुक कीतं मजा ? " कावेरीन म्हणले.
" आमी प्रवासा गेल तेन्ना दोंगर,रुख,आनी वेगवेगळे जागे पळयतात न्हीं.? मागीर आमगेल वाठारातले पळयल्यार बर जातल न्हीं ?" सदू
" हय.......हय..... हांव येतलो.भुती बी होऱ्या .दोंगरा सखल आमगेल शेत आसा.थंय जेवण करया." रमेशान अगदी आनंदान तयारी दाखयली.एक एक करता आट जाण तयार जाले. दुसरे दिवस सगळे जाण णवांक मेळचो बेत जालो.
शाळे प्रवास रात्रीत भायर सरीलो.सकाळी णव वाजताना सदू शाळेच्या मैदानार येवन दोस्त लोकांली वाट पळयतालो.थोडे वेळात रमेश आनी सुरेश येयले.तेंगेल नंतर फाटल्यान कावेरी आनी प्रतिक्षा येयले.बरो वेळ वाट पळयल तरी बाकीचे तीग येयलेत ना.तश म्हण पांचत जाणालो पंगड भायर सरलो.खावु डबो,उदकां बाटली,एक चिरेत पेन आनी पट्टी.काल ठरील्या प्रमाण प्रवास सुरु जालो.
बरेत अंतर चलन्न गेल नंतर दोंगरा सखल मुळसात निवलकाडेचे झाड आशिले.रुंद आनी व्होड पानांर खुप कांटे आशिले.वयर तुरेर तेकां तांबड्या गुलाबी रंगाची सान सान आकाराची फळां लक्ष ओडन्न घेयाली.दोन गोरवां साभांळतले ती फळां कण्णान सखल उडयताले आनी तरडी झाडां झोपान तेचे कांटे बरगोन काडताले.
पोरां मजा पळयताली.कांटे काडन्न जाल नंतर त्या राखण्यांन निवळकाडेचे फळ सोलन्न भितरलो रक्तां म्हणकी आशील गर तोंडात उडयलो.त्या.बरोबर तेगेल जिभली पान खायील्या म्हणकी जाली.तेमी राखण्यांक वेगवेगळे प्रश्न विचारन्न निवळकाणेची म्हायती आनी उपेग समजुन घेयलो.तेजो उपेग वंयी साठी करतात हे बी समजुन घेतले.राखण्यांन सगळे पोरांक खावचे अश कन्न फळ समा कन्न दीले. सदूक ते कशे खांवचे ते खबर आशीले.तेगेल जिभली बी तांबडी गुंज जाली.
मागीर गुड्यार चडुक सुरवात केली.थंचे करड सुकीले तरी कोडुलिंबा झाडा आजुन हरवीत आशीली.तरडी झाडांक हळदुवी ही फुलां येयीली.अशेत एक हळदुव फुलां झाड थंय आशिल देवळाकडे बी आशीले.तेजे नांव कोणाकत खबर नाशीले.म्हण भटमामाक विचारले.तेमी ते बाळ्यां झाड म्हण सांगले.
.सगळे जाणांन बरोबर हाडील्या पट्टेत बरोवन घेतले.जरा वेळ हांगा थंय फीरल् नंतर लागीत आशिल्या बोरां झाडार नदर गेली.ते झाड बोरांन भरीले.ती खावुक पोरांन पावलां थंय मारली.
बोरां झाडाच्या खोडां मुळात एक फातर आशीलो, त्या फातराक सदून बारीक दोळ्यांन न्हींयाळ्ळो.तर तेजेर कसल्या तरी भाशेंत बरयल्ले सदूक दिसले तर तो एकदम व्होड आवाजात " अरे,हो शिलालेख...." म्हणले.
सरांन इतिहास च्या तासांक शिकयीलो शिलालेख हांग प्रत्यक्षात पळोवु मेळ्ळो.मागीर तेजी म्हायती बी पट्टेत बरयली. पोरां बोर खाते खाते सवकां गुडो उतरन्न न्हंयीकडे येवु लागली.थंय आशिल्या जांबळी रुखाक सखलत व्होड म्होंवा मुसां पोळी आशीली. ती कावेरीन पळयले आनी सगळ्यांक सावध केले.मागीर सगळे जाण दबील पायांन थंच्यान मुकार गेले.थंय लागीत रमेशाल शेत आशिले.बांदार थंयीत कवठे चाफ्यां झाड आशीले तर तेजो वास थंय येतालो.बाजुनत तोरीचे शेत आशिले.तोरीच्या हळदुव्यां फुलार म्होंवा मुस,पाखें दिसताले.तेमी थंयीत रावन जेवण केले.नंतर थंय पळयील्या सगळ्यां वस्तुची,शेताची,पिकांची नोंद पट्टेत केली.आत परत वयचे अशें सगळ्यांक दिसले.रमेशाबरां तेमी भांयीकडे वचु गेले.थंय शेतात काम करतल्या रमेशाल बापायन पळयले आनी एक धेंगसो घातलो " अरे,पोरांनो त्या भांयीकडे वचनाकात."
आत परतीचो प्रवास सुरु जालो.आप आपल्या घर पावुक सांजेचे पांच वाजले.त्यात्त रात्री वेरूळाक गेल्ली प्रवासा गाडी बी येयील उरतली.
दुसरें दिसां धा वाजतना शाळेची घंटा जाली.त्यानंतर प्रार्थना जावन पोरां वर्गात गेली.सदू,सुरेश,रमेश,कावेरी,प्रतिक्षा बी आशिले.थोडे वेळान मास्तर वर्गात येयले.पोरां उठुन उबी रावली.सरान बसु सांगले.हाजरी घेतली.
" पोरांनो,प्रवासात तुमी कीत कीत पळयल ते कोणी सांगत ?" सरांन म्हणले.
सदू,रमेश,सुरेश,कावेरी, प्रतिक्षा सोडन्न कोणालोत हात वयर येयल ना.सराक आश्चर्य दिसले.बाकी पोरांल बी तीत्त गत जाल्ली.कारण प्रवासां गेल्ल्या सगळे पोरांल हात सखलत आशिले.तर गांवात रावील पोरांले हात वयर आशिले.
सरांन एककट्याक उबे रावोन प्रवासाचे वर्णन करु सांगले.गांवचो परिसर पळयील्यां पांची पोरांन प्रवासांची पुराय म्हायती वाचुन दाखयली.तेन्न मास्तर एकदम गप्पत रावले.नंतर सावरतेत म्हणु लागले.
" पोरांनो,खरेत पयली आपले गांवात लागी कीत आसा ते पयली म्हायती कन्न घेवु जाय.तुमी खरेत खुप हुशार पोरां आसात.म्हाक तुमगेलो अभिमान दिसता.त्या नंतर बरोत वेळ वर्गात टाळेचो कडकडाट जाते रावलो.
मुळ मराठीतः डाँ.कैलास दौंड
कोंकतीत अनुवादः संदेश बांदेकर.
टिप्पण्या
टिप्पणी पोस्ट करा