कवितानुवाद
प्रसिद्ध साहित्यिक आणि अनुवादक संदेश बांदेकर
कवितानुवाद
कोंकणी भाषिक कवी संदेश बांदेकर(मूळ मराठी कविता : डॉ कैलास दौंड)
१)तळ्यां उदाक (तळ्याचं पाणी)
तळ्यांचे उदाक निळेशार
वारो सुध्दा थंडगार
दोंगरातल्यान येवन मोड
उदकाक म्हणता म्हाक पळय
उदाक कायीत उलयना
तळ्यात पडतेत रावता
मोडाक मात ओगीत घाई
उदकाचो हारसों फुटना काय
मोड ओगीत पिसावलें
झगडे करुक लागले
झाडा लागली हांसुक
मोडाक लागली चाळोवुक
मोडाले आता चाळवले
जिगोळवणे सुरु जाले
मोड मोडाक मेळ्ळे
पावस जावन पडले
उदा धावले शेता केरात
व्होळान सांणले भान
उदा सगळे एक जाले
पशु पक्षी आंनदुन गेले
२) मधुकर
आई म्हणता म्हाका
तळहातावयलो फोड
आका म्हणता लाडान
साखरेकिंता गोड
आजी म्हणता केन्नकेन्ना
दुदावयली साय
आजो म्हाक आपयता
छोटा मुन्ना भाय
बाब आपयत म्हाका
स्मार्ट आमगेल दिवटो
दोस्त म्हणात मोगान
येयलो तांबडो बावटो
मावशी सांगता फोनार
रेजेक यो रे बाळा
मास्तर म्हणता मधुकर
चुकय नाका शाळा
३)चला पोरांनो शाळेक.
कोरोनाक भिवन आमगेलो
कीतलो काळ गेलो
नियम पाळन्न चला पोरांनो
चला पोरांनो शाळेक
आँनलायनाचो आमकां येयलो
कितलो तरी कंटाळो
मोबायल तो नाक नाका
आज उघडता ही शाळा
येतल दोस्त परत एककडे
पैसल्यानत मेळचे सगळ्यांन
लाव्या मास्क,करया टास्क
नवें शिकुया शाळेत
मास्तर सुदा आतुर जालात
आमकां पोरांक मेळुक
नव्या युगाची नवी नांदी
परत चला रे शाळेक
४) मोगाचे मोडाक
पावसांचे आत थांबचे ना नाटक
मोडाक बयरले पत्र
सुरवाती बरयले मोगाचे मोडाक
आत आमकां पावसं बस्स
घर आमगेली पडु लागली
धान सुदा कुसु लागले
न्हंय आनी व्हाळ अपुट्ट भरले
कणसांक पळय कोंब येयले
तुक हे कश दिसना
तु कीत्या थांबना
बेग्गी तु वयची
आत तरी घाई
पैस पैस चल तु
जंय तुगेल वाट पळयतात
पावसं घाल तेमगेल हातात
पीक पाणी येवु दी शेतात
मोडा तु मोगाळ असोच
लोक तुगेल पळयात वाट
केन्न कमी पडलार
आमगेल लागता वाट
पत्र मोगान बरयला
मनात राग धन्नाका
मुकाल्ले वर्सा मात म्हाका
वाट पळोवु लायनाका
पत्र बरोवन पुराय जाले
ड्राफ्टात जमा जाले
मागीर म्हागेल ध्यानात येयले
क्लाऊडाकत धाडन्न दिले.
५)बाग ऐकीची
ह्या विश्वातले मनश्यांक
प्रेमधाग्यांन बांदुया
उजवाडाचे किरण जावन
काळोख पैस करया.
देश,प्रांताची सिमा भेदुन
वारें जावन फिरया
पक्षी जावन गीत नव्यान
मनिसपणाचे गावया
कणानकण हांगच्या दुःखाचो
सवका इचुन घेवया
उदा जावन खळखळुन व्हावया
जीवन जगाक दिवया
शत्रु,अस्र,आनी युध्द सगळे
काळखात पुरया
ह्या हातान बंधुत्वाची
बाग आमी फुलोवया
६) जगण्या मदे हाडया
शाळेत जे शिकत ते
जगण्यात हाडया
ज्ञानाचो वापर कन्न
जीवन सुंदर करया
शाळेत शिकता भाशा
भाशेंतले व्याकरण
सारकें शिकया
मागीर वादाक उरचे ना कारण
वर्गात गणित शिकता
आकडे मोड करता खुप
जीवनात हे आपणया
शिल्लक रावतले पैशै चार
हडदे फुलोवन इतिहास सांगता
युध्द लडाई चो तोंडपाठ
फाटली चुको सुधारन्न
मान दवऱ्या सदा ताठ
नकाशातलो भुगोल शिकत
दर्या, दोंगर,घाट
भान तेगेल राखया
जिवनाची ही पाऊल वाट
निश्कर्ष काडत प्रयोग कन्न
विज्ञानाचो घेता धडो
जगणे करुक सोपे
ज्ञानाचो ओत तु घडो
शाळेत शिकता आमी
कला,खेळ,कार्य अनुभव
वापर तेगेल सदा करता
जगणे हो रम्य अनुभव
विविधतायेन नटील आसा
भोवतणी हो समाज सगळो
त्या बागेतले फुल जावन
सुंदर सजोवया भारत आपलो
७) होळी येयली
होळी येयली लागी मातर
वाडु लागले हुनत
दोंगरा खाचीत आतात
घुमु लागला धुन रे
सुकुन गेल तण सगळे
पानगळ जाली रे
म्रुगजळाचे घोडे धावता
भुलुन सगळे भान रे
पळस,पंगारो,कांटेसांवर
तांबड्या फुलाचो भार
वासाचो हो घमघम फक्त
परमळ रानोरान रे
कोणे सांगले मळाक
होळी येयली म्हण
रंग उधळता आंगार
झाडां जाली तांबडी रे
चला खेळुया आनंदान
रंग होळीचे मस्त रे
सुष्टी सगळी आयकय गायता
नवरंगाचे गाणे रे
८) गिमाळो
न्हंयी देगेर
आब्यां गर्दी
करया हट्ट
मामा बरोबर
व्होळां उदाक
आट्टा कशे ?
हरण धावता
रानात कशें
भांयी उदाक
थंड काऱ्यांव
तान लागता
ह्या गर्मेक
ओगीत पायवाट
जाली जरी धीट
फिरना कोणी
पाखरु चिट्ट
मांडता रानांत
शांतता खोल
सावरना कसो
बाभळीचो तोल
रानां वनात
फाफसलो गिमाळो
सावळें मनात
दाटलो कळवळो
९) म्हागेल चलयों
व्हांवच्या वाऱ्याक
धन्न हाताकडे
उडतात मळबात
म्हागेल चलयो
न्हंयच्या उदकाची
वळयली दिशा
मळावयली आशा
म्हागेल चलयों
सुक्या मातेत
फुलयली स्वप्नां
चैतन्याची गाणी
म्हागेल चलयों
सुर्याच्या साक्षीन
उजवाड जावन
काळखाक भेदुन
म्हागेल चलयों
~~~
१० हांव पुस्तक जातले.
आई हांव पुस्तक जातले
ल्हान पोरांक गाणी दितले
अभ्यास कोणा आवडना
तेमकां हांव सोपे करतले
आई,हांव पुस्तक जातले
मस्तमस्त काणी दितले
वाचतले म्हागेल पानां
तेमकां मजा येतली
आई,हांव पुस्तक जातले
केन्न इतिहास, केन्न भुगोल
सहज हांव हाडतले फिरन्न
चंद्र, तारे आनी ग्रहलोक
आई,हांव पुस्तक जातले
हांसत खेळत ज्ञान दितले
करतले जे म्हागेल मैत्री
जगचे हांव भान दितले
आई,हांव पुस्तक जातले
पोरपोरांक सोदत वयतले
सादेभोळे,पवित्र अशें
सगळे जगाक वाटत रावतले
११) काळींग
हुनत वाडले
दण दण दण
आंग भाजले
सण सण सण
सावळी सोदु
थंड थंड थंड
बोंडार
येयला दनपार
दनपाराक
लागला तान
उदकाची मात्र
बारीकसाण
लागी आसा
काळंगा वाडी
याद जाली
तांबडी फोडी
थंय आसा
एक आजी
तिणें दिली
फोड ताजी
खात खाता
भागली तान
हुनत सुदा
जाले ल्हान
आजेन
तेकां पोरशीले
थकला तु ?
म्हण विचारले
आजे म्होऱ्यात
बसले हुनत
काळींग हांसले
तेक पळोवन
~
१२)चिमणी
खिडकेतली चिमणी
आस बरी गुणी
तिगेलसाठी दवरु थोडे
वाटे उदा
आंगणातली चिमणी
गायता गोड गाणे
तिगेलसाठी घालु
मुठभर दाणे
घोटरातली चिमणी
पैस खंय वयता ??
पोरांक भरोवुक
अन्न घेवन येता.
घरातली चिमणी
चिवचिव करता
सगळे घरात
खुशी भरता
चिऊताई, स्पँरोताई
कीतलें गोड तुमी
सदा येया घरा
वाट पळयता आमी.
`~~
१२) आई बाबा आई बाबा
तुमी म्हाक सांगा
खरेत कीतें वायट उरता
देवळावयलो खोर्रन्नो ?
शांत बसुन मना भीतर
करतात प्रार्थना
दुसऱ्यांल दारात मदे
करची कीत्या याचना
विज्ञान युगातही
आमी आपसात झगडता
माणुसकी चे गणित सांगा
आमी केन्ना मांडता
जेणे तेणे आपली
सांभाळची मर्यादा
शांतपणान मुकार वच्चा
हेतुत आमगेल फायदो.
~~~
मराठी भाषिक कवी डॉ कैलास दौंड
१३) गोंजडी
गोंजडी म्हणलार
उरना फक्त चिंध्येची पोटली
गोंजडी म्हणलार गोंजडी उरता
मायेक मेळीली उब उरता
गोंजडेक उरता अस्तर
बापायल पिंदील धोतराचे
ना तर
आईक बाबान घेतील्या
पिंदील कापडाचे
भीतर
गोंजडेत
खुप चिध्यों उरतात
बसुन गर्देत
आईन दबटुन बसयील्यो
तेन्न त्यो फक्त चिंद्यो उरनात
तेतुत उरता
मामान घेतीले भाच्याक
पिंदकर पैरण
कुळारच्यान येयीले
आवयल्या कापडाचे बोतर
आनी
पयल्या संक्रांतीक
बाबान घेतीले
आईन भरपुर ठीगळ लायीले
तिगेल आवडचे कापड
आनी
बाबाल पैरणाचे हात
आईन ते सगळे
यादीच्या सुयेन
शिवील उरता तेतुत
म्हण गोंजडी म्हणलार
उरना चिंधेची पोटली
उब उरता उब
१४) दुःख केन्न हांसता काय ?
रापील्या तोंडावयले
भाबडेपण कोणाक दिसत काय?
भोगुन जाल्ल्यो लाख वेदना
तरी दुःख केन्न हांसता काय ?
पिकील केंसा समर्पण
खरेत कोणाक याद जात काय ?
देगेर येतात मेळूक पाळां
तरी गीत केन्न झुरता काय ?
पिकील पान जाल जरी
वय अशेंत कवळे काय ?
मळार सुकील्या रुखाचे
हांगा अघोरी सुवाळे कीत्या काय?
भंय अनामिक फीरता भोवतणी
तरी हास्य केन्न मरता काय ?
घासा बरोबर सरता भुक
पुण भाकरेक सुख मेळत काय ?
भळभळीत जखम ताजी
सदात काळजात जळत काय ?
रात्रीची बांळत वेणो
सुर्योदयाक तरी कळत काय ???
मुळ मराठीत डाँ.कैलास दौंड
कोंकणी अनुवाद
श्री संदेश बांदेकर
कारवार
~~~
टिप्पण्या
टिप्पणी पोस्ट करा